"Dayawon ang Hari nga Nagakari sa Ngalan sang Ginoo"

Liturhiya sang Pulong

(Domingo, Abril 14, 2019)

Domingo de Ramos

Sa Prusisyon sang Ramos - Ebanghelyo:

San Lucas 19:28-40

Sa tapos makahambal sini si Jesus, nag-una sia sa ila pa Jerusalem. Sang naghinampot sia sa Betfage kag Betania, sa bukid sang mga Olivo, ginpauna niya ang duha sang iya mga gintuton-an kag ginsingganan, “Kadto kamo sa baryo nga yara sa unhan. Sa inyo pagsulod didto makita ninyo ang isa ka polyino nga nahigot kag wala pa gid masakyi sang tawo. Hubari ninyo ini kag dalha diri. Kon may mamangkot sa inyo, ‘Ngaa ginahubaran ninyo ini?’ singgani sia, ‘Ang Ginoo may kinahanglan sini.’” Naglakat sila kag ila nakita ang tanan suno sa ginhambal ni Jesus sa ila. Sang ginahubaran nila ang polyino, ang mga tag-iya nagsiling sa ila, “Ngaa ginahubaran ninyo ina?” Nagsabat sila, “Ang Ginoo may kinahanglan sini.” Dayon gindala nila ang polyino kay Jesus, ginhampiluan sang ila mga kunop kag ginpasakay si Jesus. Sang nagalakat na ang polyino naghumlad sila sang ila mga kunop sa dalan. Sang nagahilapit sia sa Jerusalem, sa kunsaran sang bukid sang mga Olivo, madamo sang iya mga gintuton-an ang nagpasalamat sa Dios kag nagdayaw sa iya sa mabaskog nga tingog tungod sang gamhanan nga mga buhat nga ila nakita. Nagsiling sila, “Dayawon ang Hari nga nagakari sa ngalan sang Ginoo! Paghidait sa langit, kag himaya sa Dios!” Karon ang iban nga mga Fariseo nga yara upod sa mga tawo nagsiling, “Manunodlo, pahipusa ang imo mga gintuton-an.” Si Jesus nagsabat, “Nagasiling ako sa inyo, kon maghipos sila, ang mga bato mismo magasinggit!”

1. Ang Pagbasa gikan sa Libro ni:

Isaias nga Propeta 50:4-7

Ang Ginoo nagtudlo sa akon kon ano ang akon ihambal, agod mapabakod ko ang ginakapoy. Sa tagsa ka aga ginahatagan niya ako sing handom sa pagpamati sang iya igatudlo sa akon. Ang Ginoo naghatag sa akon sing paghangop, kag wala magsupak ukon magpalayo sa iya. Ginataya ko ang akon likod sa ila nga nagahanot sa akon. Ginpabay-an ko lang sila sang pagpakahuya nila sa akon, sang pagbutong nila sang akon bungot kag pagdupla sang akon guya. Pero ang ila mga pagpakahuya indi makahalit sa akon, kay ang Ginoo nga Dios nagabulig sa akon. Ginpalig-on ko ang akon kaugalingon agod mabatas ko sila, nahibaluan ko nga indi ako mahuy-an,

Salmo sa Pagsabat:

Mga Salmo 22:8-9, 17-18, 19-20, 23-24

(S) Dios ko, Dios ko: Ngaa bala nga ginbayaan mo ako?

Ang mga nakakita sa akon nagalangulango sa akon, nagapadiwal sila kag nagalungolungo sang ila ulo. Nagasiling sila, “Nagasalig ka sa Ginoo, ngaa bala wala ka niya pagluwasa kon palangga ka sang Ginoo ngaa wala ka niya pagbuligi" (S)
Ang guban sang malaut nga mga tawo nagalibot sa akon, kaangay sang guban sang mga ido, ginakibon nila ako gingus-ab nila ang akon mga tiil. Naggulowa ang akon mga tul-an. Ang akon mga kaaway nagtulok sa akon nga nagamurarat ang ila mga mata, ginapartida nila ang akon panapton, kag ginapagabutgabotan nila ang akon kapa. (S)
Indi ka magpalayo sa akon, O Ginoo! O manluluwas ko, dalidali ka kag tabangi ako! Luwasa ako sa espada, kag ang akon kabuhi sa sina nga mga ido. (S)
Dayawa ninyo sia, “Kamo nga mga alagad sang Ginoo! Padunggi ninyo sia, kamo nga mga kaliwat ni Jacob, simbaha ninyo sia, kamo nga mga tawo sang Israel! Wala niya ginapabay-i ang mga imol ukon ginapatumbayaan ang ila mga pag-antos, wala sia nagapalayo sa ila, kundi ginasabat niya ang ila pagpangayo sing bulig.” (S)

2. Ang Pagbasa gikan sa Sulat ni San Pablo nga Apostol, sa mga:

Taga-Filipos 2:6-11

Ang kinaugali sang Dios Yara sa iya gihapon, Pero wala sia maghunahona Nga sa pakusog Dapat sia magtinguha Nga manginkaangay sa Dios. Sa baylo Sa iya kaugalingon nga kabubot-on Ginpaiway niya ini tanan, Kag nagsuklob sia Sang kinaugali sang isa ka ulipon. Nagpakatawo sia, Kag nagpakita sa dagway sang tawo. Nagpaubos siya sang iya kaugalingon Kag nagmasinulondon Tubtob sa kamatayon, Bisan pa ang kamatayon sa krus. Tungod sini Ginbayaw sia sang Dios sa kahitaasan, Kag ginhatagan sia sing ngalan Nga labaw sa tanan nga ngalan. Gani sa ngalan ni Jesus, Ang tanan nga mga tinuga, Sa langit kag sa duta, Kag sa idalom sang duta Magaluhod, Kag ang tanan magkilala sing dayag Nga si Jesu-Cristo amo ang Ginoo, Sa himaya sang Dios nga Amay.

Sa Wala pa ang Ebanghelyo:

Filipos 2:8-9

Nagpaubos si Kristo sang iya kaugalingon kag nagmasinulondon tubtob sa kamatayon, bisan pa ang kamatayon sa krus. Tungod sini ginbayaw sia sang Dios sa kahitaasan, kag ginhatagan sia sing ngalan nga labaw sa tanan nga ngalan.

Pasyon sang aton Ginoong Jesukristo suno kay:

San Lucas 22:14–23:56

Sang pag-abot sang takna, nagpungko si Jesus sa pagkaon upod sa iya mga apostoles. Nagsiling sia sa ila, “Daku gid ang akon handom sa pagkaon sini nga panihapon upod sa inyo sa wala pa ako mag-antos. Kay nagasiling ako sa inyo, indi na ako magkaon sini tubtob nga matuman ini sa Ginharian sang Dios.” Dayon si Jesus nagkuha sang kupa, nagpasalamat sia sa Dios kag nagsiling, “Batuna ninyo ini kag mag-ambit kamo sini. Kay nagasiling ako sa inyo, nga sugod karon indi na ako mag-inom sini nga bino tubtob mag-abot ang Ginharian sang Dios.” Dayon ginkuha niya ang tinapay, nagpasalamat sia sa Dios, iya ginpamihakpihak ini, kag ginhatag sa ila nga nagasiling, “Ini amo ang akon lawas nga ginahatag para sa inyo. Himoa ninyo ini sa handumanan nakon.” Sa amo man nga bagay sa tapos ang panihapon ginhatag niya sa ila ang kupa. Nagsiling sia, “Ini nga kupa amo ang bag-o nga kasugtanan sang Dios nga ginapalig-on sang akon dugo nga ginaula para sa inyo. “Pero nagasiling ako sa inyo: Ang magatugyan sa akon yari kaupod nakon sa lamisa! Kay ang Anak sang Tawo mapatay suno sa gintalana sang Dios, pero kailo man yadtong tawo nga magatugyan sa iya.” Dayon nagpinamangkutanay sila kon sin-o ayhan sa ila ang magahimo sini. Ang mga gintuton-an nagbinais kon sin-o sa ila ang labing daku. Si Jesus nagsiling sa ila, “Ang mga hari sining kalibutan nagagahom sa ila mga ginsakpan kag ang mga manugdumala ginatawag nga ‘Manugbulig sang mga Tawo.’ Pero para sa inyo indi amo ini ang nagakabagay, kundi ang labing daku sa inyo dapat manginsubong sang kamanghuran, kag ang pangulo dapat manginsubong sang suloguon. Sin-o bala ang daku, ang nagakaon ukon ang nagasirbe? Ang nagakaon, e. Kag karon, yari ako nga nagasirbe sa inyo. “Gin-unongan ninyo ako sa tanan nga mga pagsulay sa akon, kag subong nga ang akon Amay naghatag sa akon sang gahom sa pagdumala, ako man magahatag sa inyo sing gahom sa pagdumala. Magakaon kag magainom kamo sa lamisa sa akon Ginharian kag magapungko kamo sa mga trono sa paghukom sa dose ka mga tribo sang Israel.” “Simon, Simon, pamati ka! Si Satanas ginpahanugotan sa pag-ayag-ayag sa inyo tanan, subong sang pag-ayag sang mangungoma sang trigo sa pagpain sang tinggas sa upa. Pero nagpangamuyo ako para sa imo, Simon, nga ang imo pagtuo indi mag-untat. Kag sa pagbalik mo sa akon, dapat mo pabakuron ang imo mga kautoran.” Si Pedro nagsabat, “Ginoo, handa ako magpabilanggo kag manginmatay upod sa imo.” Si Jesus nagsabat, “Nagasiling ako sa imo, Pedro, sa wala pa makapamalo ang manok karon nga gab-i, magasiling ka sing makatlo nga wala ka makakilala sa akon.” Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Sang ginpadala ko kamo anay nga wala sing kahita, puyo ukon sandalyas, nakulangan bala kamo sang bisan ano nga butang?” Nagsabat sila, “Wala gid.” Si Jesus nagsiling sa ila, “Pero karon, ang bisan sin-o nga may kahita ukon puyo kinahanglan magdala sini, kag ang wala sing espada magbaligya sang iya kunop kag magbakal sing espada. Kay nagasiling ako sa inyo nga ang kasulatan nga nagasiling, ‘Ginkabig sia nga isa sang mga kriminal,’ dapat matuman sa akon. Kay ang nasulat nahanungod sa akon nagakatuman.” Ang mga gintuton-an nagsiling, “Ginoo, yari may duha ka espada!” Nagsabat sia, “Tuman na ina!” Subong sang masami nga ginahimo niya, si Jesus nagkadto sa bukid sang mga Olivo, kag ang iya mga gintuton-an nag-upod sa iya. Sang pag-abot niya didto nagsiling sia sa ila, “Pangamuyo kamo agod indi kamo madaog sang panulay.” Dayon nagpalayo sia sa ila sa antad nga sarang malambot kon habuyan sing bato, kag nagluhod sia kag nagpangamuyo. Siling niya, “O amay, kon buot mo, ilikaw ining kupa sa akon. Pero indi ang akon kabubot-on, kundi ang imo kabubot-on ang tumanon.” May isa ka anghel gikan sa langit nga nagpakita sa iya kag nagpabakod sa iya. Sa daku nga kalisod nagpangamuyo sia sing hugot pa gid. Ang iya mga balhas daw dalagku nga tinulo sang dugo nga nagatupa sa duta. Sa tapos si Jesus makapangamuyo nagbalik sia sa mga gintuton-an kag nakita niya nga nagakatulog sila tungod kay linapyo sila sang tama gid nga pagpangasubo. Nagsiling sia sa ila, “Ngaa nagakatulog kamo? Bangon kamo kag magpangamuyo agod indi kamo madaog sang panulay.” Sang nagahambal pa sia nag-abot ang mga tawo nga ginaunahan ni Judas, ang isa sang dose ka mga apostoles. Ginpalapitan niya si Jesus kag ginhalukan. Pero si Jesus nagsiling, “Judas, ginaluiban mo bala ang Anak sang Tawo paagi sa isa ka halok?” Sang masat-uman sang mga gintuton-an nga upod ni Jesus kon ano ang mahanabo nagsiling sila, “Panglabuon bala namon sila, Ginoo?” Kag ginlabo sang isa sa ila ang suloguon sang Pinakamataas nga Pari kag nautas ang iya tuo nga dulonggan. Pero si Jesus nagsiling, “Husto na ina!” Gintandog niya ang dulonggan sang tawo kag gin-ayo sia. Dayon si Jesus nagsiling sa pangulo nga mga pari kag sa mga opisyales sang mga gwardya sa templo kag sa mga katigulangan sang mga Judio nga nagkadto didto sa pagdakop sa iya, “Ano ako buyong nga nagkari kamo nga may mga espada kag mga inuglampos? Adlaw-adlaw yara ako kaupod ninyo sa templo kag wala ninyo ako pagdakpa. Ugaling ini nga takna inyo kag iya sang nagagahom sang kadudolman.” Gindakop nila si Jesus kag gindala sa balay sang Pinakamataas nga Pari. Si Pedro nagsunod, pero malayo ang antad niya. May dabok sa tunga sang hardin sang palasyo kag si Pedro nag-impon sa mga nagapulongko palibot sa dabok. Sang pagkakita sang isa sang mga suloguon nga babayi sa iya nga nagapungko didto malapit sa kalayo, ginhimutaran niya sia kag nagsiling, “Ini man nga tawo kaupod niya.” Pero si Pedro nagpanghiwala nga nagasiling, “Inday, wala gani ako makakilala sa iya.” 

"Wala gani ako makakilala sa iya." (22:57)

Sa wala madugay natalupangdan sia sang isa ka tawo, kag nagsiling, “Ikaw man isa sa ila.” Pero si Pedro nagsabat, “Tyoy, indi ako upod niya.” Kag sang makaligad ang mga isa ka oras, may isa pa ka tawo nga nag-insister sa pagsiling, “Wala gid sing duhadoha nga ining tawo kaupod niya kay sia taga-Galilea man.” Pero si Pedro nagsabat, “Tyoy, wala ako makahibalo sang imo ginapanghambal.” Kag sa gilayon, sang nagahambal pa sia, nagpamalo ang manok. Ang Ginoo nagliso kag gintulok niya si Pedro, kag nadumdoman ni Pedro ang mga pulong sang Ginoo nga ginsiling sa iya, “Sa wala pa magpamalo ang manok karon nga adlaw, magasiling ka sing makatlo nga wala mo ako makilala.” Si Pedro naggwa kag naghilibion. Ang mga tawo nga nagabantay kay Jesus nagyaguta kag nagbunal sa iya. Gintabunan nila ang iya mga mata kag ginpamangkot sia, “Pakta, sin-o ang nagsumbag sa imo?” Kag madamo pa nga mga pagpasipala ang ginhambal nila kay Jesus. Sang pagkaaga, ang mga katigulangan sang mga Judio, ang pangulo nga mga pari, kag ang mga manunodlo sang Kasugoan nagtipon sing tingob, kag gindala nila si Jesus sa Konsilyo. Nagsiling sila, “Sugiri kami kon ikaw bala ang Cristo?” Nagsabat sia, “Kon sugiran ko kamo, indi kamo magpati sa akon, kag kon pamangkuton ko kamo, indi man kamo magsabat. Sugod karon ang Anak sang Tawo magapungko sa tuo sang Dios nga Makagagahom.” Nagsiling sila tanan, “Kon amo, ikaw ang Anak sang Dios?” Nagsabat sia sa ila, “Ginasiling ninyo nga amo ako.” Kag nagsiling sila, “Wala na kita sing kinahanglan sang mga saksi! Nakabati gid kita sang iya kaugalingon nga mga pulong.” Ang bug-os nga katapo sang Konsilyo nagtindog kag gindala nila si Jesus sa kay Pilato. Didto ginsumbong nila sia nga nagasiling, “Nadakpan namon ini nga tawo nga nagasudyot sang amon mga kasimanwa nga indi sila magbayad sang buhis sa Emperador kag nagapabula nga sia amo ang Cristo nga isa ka hari.” Si Pilato namangkot, “Ikaw bala ang hari sang mga Judio?” Si Jesus nagsabat, “Ginasiling mo.” Dayon si Pilato nagsiling sa pangulo nga mga pari kag sa mga tawo, “Wala ako sing may nakita nga kasal-anan sa sini nga tawo.” Pero nag-insister gid sila nga nagasiling, “Sia gid ang nagasugod sang kinagamo sa mga tawo tungod sang iya pagpanudlo sa bug-os nga Judea! Nagsugod sia sa Galilea, kag karon diri na man sia.” Sang pagkabati ni Pilato sini namangkot sia, “Taga-Galilea bala ini nga tawo?” Sang pagkahibalo niya nga si Jesus nagikan sa duog nga sakop sang ginadumalahan ni Herodes, ginpadala niya sia kay Herodes nga didto man sa Jerusalem sa sadto nga tion. Nalipay gid si Herodes sang pagkakita niya kay Jesus, kay nakabati sia nahanungod sa iya kag dugay na ang handom niya sa pagpakigkita kay Jesus kay luyag niya magtan-aw kay Jesus nga nagahimo sing milagro. Gani madamo ang mga pamangkot ni Herodes kay Jesus, pero si Jesus wala gid magsabat. Ang pangulo nga mga pari kag ang mga manunodlo sang Kasugoan nagtindog kag nagsumbong kay Jesus sang grabe nga mga panumbongon. Si Herodes kag ang iya mga soldado nagtamay kag nagyaguta sa iya. Ginpasuksokan nila sia sing malahalon nga bayu kag ginpabalik kay Pilato. Sa sadto gid nga adlaw si Pilato kag si Herodes nag-amiguhay, kay sadto anay magkaaway sila. Gintipon ni Pilato ang pangulo nga mga pari, ang mga manugdumala kag ang mga tawo, kag nagsiling sia sa ila, “Gindala ninyo ini nga tawo sa akon kag nagsiling kamo nga nagasudyot sia sang mga tawo. Karon, gin-usisa ko sia sa atubangan ninyo kag wala ako sing may nakita nga sala nga subong sang inyo ginasumbong batok sa iya. Si Herodes wala man sing may nakita nga sala sa iya, kay ginpabalik niya sia sa aton. Wala sing nahimo ini nga tawo nga takos sang kamatayon. Gani, ipahanot ko sia, kag buy-an.” Sa tagsa ka Piesta sang Pascua si Pilato dapat maghilway sing isa ka binilanggo. Ang tanan nga mga tawo nagsinggit, “Patya sia kag buy-i sa amon si Barrabas.” (Si Barrabas nabilanggo tungod sang iya pagsugod sing isa ka ribok nga natabo sa siyudad, kag sang iya pagpamatay.) Si Pilato luyag kuntani maghilway kay Jesus, gani naghambal sia liwat sa mga tawo. Pero nagsinggit sila, “Ilansang sia sa krus! Ilansang sia sa krus!” Si Pilato nagsiling sa ila sa ikatlo ka bes, “Pero ano nga sala ang iya nahimo? Wala ako sing may nakita nga sala sa iya nga takos sang kamatayon. Ipahanot ko sia kag buy-an.” Pero nagsinggit sila sing tudo pa gid, “Ilansang sia sa krus!” Kag sang ulihi natuman ang ila pagsinggit. Gani ginpamatbatan ni Pilato si Jesus suno sa ginpangayo nila. Ginhilway niya si Barrabas nga ila ginpangayo, sia nga nabilanggo tungod sa pagribok kag pagpamatay, kag gintugyan niya si Jesus sa ila agod nga mahimo nila ang ila luyag. Sang ginadala nila si Jesus pa gwa, nasugata nila ang isa ka tawo nga ginhingalanan kay Simon nga taga-Cirene nga nagapa-siyudad. Ginpapas-an nila sia sang krus ni Jesus kag ginpasunod sa iya.

Ginpapas-an nila sia sang krus ni Jesus. (23:26)

Madamo nga mga tawo ang nagsunod sa kay Jesus. Upod sa mga tawo may mga babayi nga nagahinibi kag nagapanalambiton tungod sa iya. Ginbalikid sila ni Jesus kag ginsingganan, “Mga babayi nga taga-Jerusalem, indi kamo maghibi tungod sa akon, kundi tungod sa inyo kaugalingon kag sa inyo mga kabataan. Kay ang mga adlaw magaabot nga ang mga tawo magasiling, ‘Bulahan ang mga babayi nga baw-as, ang wala makapamata, kag wala makapasuso!’ Amo ina ang tion nga ang mga tawo magasiling sa mga bukid, ‘Tumbahi kami!’ kag sa mga bakulod, ‘Tabuni kami!’ Kay kon ini nga mga butang ginahimo samtang lab-as pa ang mga kahoy, ano pa gid ayhan ang mahanabo kon laya na ini?” Gindala man nila ang duha pa ka tawo nga kriminal, nga pagapatyon upod kay Jesus. Sang pag-abot nila sa duog nga ginatawag “Ang Bagol,” ginlansang nila didto si Jesus sa krus, kag subong man ang duha ka kriminal, ang isa sa iya tuo kag ang isa sa iya wala. Si Jesus nagsiling, “Amay, patawara sila, kay wala sila makahibalo sang ila ginahimo.” Ginpartida nila ang iya mga bayu paagi sa pagabut-gabot. Ang mga tawo nagtindog didto nga nagatan-aw samtang ang mga pangulo sang mga Judio nagyaguta sa iya. Nagsiling sila, “Ginluwas niya ang iban, abi ipaluwas sa iya ang iya kaugalingon, kon sia amo ang Cristo, ang pinili sang Dios.” Ang mga soldado nagyaguta man sa iya. Nagpalapit sila sa iya kag gintungholan nila sia sang maaslom nga bino kag nagsiling, “Luwasa ang imo kaugalingon, kon ikaw ang hari sang mga Judio!” Sa ulohan niya nasulat ini nga mga pulong, “Ini amo ang Hari sang mga Judio.” Ang isa sang mga kriminal nga nalansang sa krus didto nagpasipala sa iya, “Indi bala ikaw ang Cristo? Luwasa ang imo kaugalingon kag luwasa man kami!” Pero ang iya upod nga kriminal nagsabdong sa iya nga nagasiling, “Wala ka bala mahadlok sa Dios? Pareho man lang kita nga ginasilutan. Ang aton silot bagay gid man sa aton tungod sang aton mga ginhimo, pero sia iya wala sing nahimo nga malain.” Kag nagsiling sia kay Jesus, “Jesus, dumdoma ako kon magkari ka subong nga hari.” Si Jesus nagsiling sa iya, “Nagasiling ako sa imo, karon gid nga adlaw manginkaupod ka nakon sa Paraiso.” Sang mga alas dose ang takna nagdulom ang bug-os nga duta kag nagpadayon ini tubtob sa alas tres sang hapon. Ang kurtina sang templo nagisi sa tunga halin sa ibabaw paidalom. Dayon si Jesus nagsinggit sa mabaskog nga tingog, “Amay, sa imo mga kamot ginatugyan ko ang akon espiritu.” Sang makasiling sia sini napatay sia. 

"Amay, sa imo mga kamot ginatugyan ko ang akon espiritu." (23:46)

Ang kapitan nakakita sang nahanabo, kag nagdayaw sia sa Dios nga nagasiling, “Matuod gid nga ini nga tawo matarong.” Ang mga tawo nga nagtipon sa pagtan-aw sang nagakahanabo, nagpauli nga nagapamukpok sang ila mga dughan. Ang tanan nga nakakilala kay Jesus, kaupod sang mga babayi nga nagsunod sa iya halin sa Galilea, nagtindog sa unhan nga nagatan-aw sini nga mga butang. May isa ka tawo nga ginahingalanan kay Jose nga taga-Arimatea. Ang Arimatea isa ka banwa sang mga Judio. Maayo kag talahuron sia nga tawo, kag nagapaabot sia sang Ginharian sang Dios. Bisan matuod nga katapo sia sang Konsilyo, wala sia magsugot sang ila plano kag buhat. Nagkadto sia kay Pilato kag iya ginpangayo ang bangkay ni Jesus. Dayon gintaltal niya sa krus ang bangkay ni Jesus, ginputos ini sang tela nga lino, kag ginbutang ini sa lulobngan nga ginguhab sa bato. Ini nga lulobngan wala pa gid malubngi. Adlaw yadto sang Pag-aman kag ang Adlaw nga Inugpahuway manugsogod na. Ang mga babayi nga nagsunod kay Jesus gikan sa Galilea nag-upod kay Jose kag nakita nila ang lulobngan kag kon paano ang pagbutang sang bangkay ni Jesus sa amo nga lulobngan. Dayon nagpauli sila kag naghanda sing mga pahamot kag inughaplas para sa bangkay ni Jesus. Sa Adlaw nga Inugpahuway nagpahuway sila suno sa ginasugo sang Kasugoan.

Abril 13 | Abril 15