The sower

The Parable of the Sower

(MATTHEW 13:3-23, MARK 4:3-25, LUKE 8:5-18)

Then he told them many things in parables, saying: “A farmer went out to sow his seed. As he was scattering the seed, some fell along the path, and the birds came and ate it up. Some fell on rocky places, where it did not have much soil. It sprang up quickly, because the soil was shallow. But when the sun came up, the plants were scorched, and they withered because they had no root. Other seed fell among thorns, which grew up and choked the plants. Still other seed fell on good soil, where it produced a crop—a hundred, sixty or thirty times what was sown. Whoever has ears, let them hear.”

The disciples came to him and asked, “Why do you speak to the people in parables?”

He replied, “Because the knowledge of the secrets of the kingdom of heaven has been given to you, but not to them. Whoever has will be given more, and they will have an abundance. Whoever does not have, even what they have will be taken from them. This is why I speak to them in parables:

“Though seeing, they do not see; though hearing, they do not hear or understand.

In them is fulfilled the prophecy of Isaiah: “‘You will be ever hearing but never understanding; you will be ever seeing but never perceiving. For this people’s heart has become calloused; they hardly hear with their ears, and they have closed their eyes. Otherwise they might see with their eyes, hear with their ears, understand with their hearts and turn, and I would heal them.’

But blessed are your eyes because they see, and your ears because they hear. For truly I tell you, many prophets and righteous people longed to see what you see but did not see it, and to hear what you hear but did not hear it.

“Listen then to what the parable of the sower means: When anyone hears the message about the kingdom and does not understand it, the evil one comes and snatches away what was sown in their heart. This is the seed sown along the path. The seed falling on rocky ground refers to someone who hears the word and at once receives it with joy. But since they have no root, they last only a short time. When trouble or persecution comes because of the word, they quickly fall away. The seed falling among the thorns refers to someone who hears the word, but the worries of this life and the deceitfulness of wealth choke the word, making it unfruitful. But the seed falling on good soil refers to someone who hears the word and understands it. This is the one who produces a crop, yielding a hundred, sixty or thirty times what was sown.”

***

Madamo nga mga butang ang iya gintudlo sa ila paagi sa mga paanggid. Siling niya, "May isa ka mangunguma nga nagsab-og sang binhi.

Sa iya pagsab-og, ang iban nagtupa sa higad sang dalan, kag gintuka ini sang mga pispis.

Ang iban nagtupa sa kabatuhan. Hapaw lang ang duta sini, gani madali nga nagtubo ang binhi tungod kay manabaw ang duta.

Pero nalayong ini sang nainitan sang adlaw, kag tungod nga diutay lang ang gamot, nalaya.

Ang iban nga binhi nagtupa kag nagtubo sa duta nga may mga hilamon nga tunukon, pero pagdabong sang mga hilamon nalumos ang tanom.

Ang iban pa gid nga binhi nagtupa sa maayo nga duta kag nagpamunga. Ang iban hustuhan lang ang bunga, ang iban madamo, kag ang iban madamo gid.

Dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian."

Dayon nagpalapit kay Jesus ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot. "Ngaa nagahambal ka sa mga tawo paagi sa mga paanggid?"

Nagsabat si Jesus sa ila, "Ang mga sekreto parte sa paghari sang Dios ginasugid sa inyo nga maintiendihan ninyo, pero sa iban wala ginasugid nga maintiendihan nila.

Kay ang tawo nga nagatipig sang iya nabatian nga kamatuoran pagahatagan pa gid sang pag-intiendi, kag madamo gid ang idugang sa iya. Pero ang tawo nga wala nagatipig sang iya nabatian nga kamatuoran, bisan ang diutay nga iya naitiendihan, kuhaon pa sa iya.

Gani nagahambal ako sa ila paagi sa mga paanggid tungod kay nagatulok sila pero indi makakita, kag nagapamati sila pero indi makaintiendi.

Gani natuman sa ila ang ginsiling sang Dios paagi sa propeta nga si Isaias, 'Sige lang kamo pamati pero indi kamo makaintiendi. Sige lang kamo tulok pero indi kamo makakita. Tungod kay matig-a ang ulo sang mga tawo nga ini. Gintakpan nila ang ila mga dulonggan, kag ginpiyong nila ang ila mga mata. Kay basi makakita sila kag makabati, kag makaintiendi kag magliso sa akon, kag ayuhon ko sila.'

Pero bulahan kamo nga nagasunod sa akon, kay nakakita kamo kag nakabati.

Sa pagkamatuod, madamo nga mga propeta kag matarong nga mga tawo sang una ang naghandom nga makakita kag makabati sang inyo nakita kag nabatian karon, pero wala natabo ini sa ila tiyempo."

"Gani, pamatii ninyo kag tun-i kon ano ang kahulugan sang paanggid parte sa manugsab-og.

Ang tawo nga nagapamati sang pulong parte sa paghari sang Dios pero wala nakaintiendi, pareho siya sa higad sang dalan nga gintup-an sang binhi. Nag-abot si Satanas, kag gin-agaw niya ang pulong sa iya tagipusuon.

Ang kabatuhan nga manabaw lang ang duta nga gintup-an sang binhi amo ang tawo nga nakabati sang pulong sang Dios. Ginbaton niya ang pulong nga may kalipay, pero indi hugot sa iya tagipusuon. Gani wala magdugay ang iya pagtuo. Pag-abot sang kalisod ukon paghingabot tungod sa pulong sang Dios nga iya ginbaton, nagbiya siya sa iya pagtuo.

Ang duta nga may mga hilamon nga tunukon nga gintup-an sang binhi amo ang tawo nga nakabati sang pulong sang Dios. Ugaling tungod sa mga palaligban sa pangabuhi kag paghimulat nga makamanggad nalipatan niya ang pulong sang Dios nga iya nabatian kag wala niya napuslan.

Pero ang maayo nga duta nga gintup-an sang binhi amo ang tawo nga nagpamati gid kag nakaintiendi sang pulong sang Dios. Gani napuslan gid niya ang pulong sang Dios sa iya pagkabuhi. Ang iban sa ila madamo gid ang napuslan sa ila nabatian, ang iban madamo-damo, kag ang iban hustuhan lang."

***

Maraming bagay ang sinabi niya sa kanila sa pamamagitan ng mga talinghaga. Sinabi niya: Narito, lumabas ang isang manghahasik upang maghasik. Sa kaniyang paghahasik, may ilang binhing nahulog sa tabing-daan. Dumating ang mga ibon at kinain ang mga ito. Ang ilan naman ay nahulog sa mga mabatong lugar at doon ay walang sapat na lupa. Tumubo agad ang mga ito, palibhasa hindi malalim ang lupa. Pagsikat ng araw, nalanta ang mga ito, at dahil sa walang ugat, tuluyan nang nanuyot. Ang ilan naman ay nahulog sa dawagan. Lumago ang mga dawag at siniksik ang mga ito. Ngunit ang ilan ay nahulog sa matabang lupa at nagbunga. Ang ilan ay nagbunga ng tig-iisangdaan, ang ilan ay tig-aanimnapu at ang ilan naman ay tig-tatatlumpu. Ang mga may pandinig ay makinig.

Dumating ang mga alagad at sinabi nila sa kaniya: Bakit ka nagsasalita sa kanila sa mga talinghaga?

Sumagot siya sa kanila: Ito ay sapagkat ipinagkaloob sa inyo na makaalam ng mga hiwaga ng paghahari ng langit. Ngunit hindi ito ipinagkaloob sa kanila. Ito ay sapagkat ang sinumang mayroon ay bibigyan pa, at magkakaroon ng sagana. Ngunit ang sinumang wala, aalisin pa ang nasa kaniya. Kaya nga, nagsasabi ako sa kanila sa mga talinghaga.

Ito ay sapagkat tumitingin sila at hindi nakakakita. May pinapakinggan sila ngunit hindi sila totoong nakikinig at hindi sila nakakaunawa.

Natupad sa kanila ang isinulat ni propeta Isaias na sinasabi: Sa pamamagitan ng pakikinig ay makakarinig kayo ngunit hindi kayo makakaunawa. Sa pagtingin ay makakakita kayo, ngunit hindi kayo makakatalos. Ito ay sapagkat ang mga puso ng mga taong ito ay matigas na. Nahihirapan nang makinig ang kanilang tainga. Ipinikit na nila ang kanilang mga mata. Kung hindi ay baka makakita pa ang kanilang mga mata at makarinig ang kanilang mga tainga. Baka makaunawa pa ang kanilang mga puso at manumbalik sila, at aking pagagalingin.

Pinagpala ang inyong mga mata sapagkat ang mga ito ay nakakakita. Pinagpala ang iyong mga tainga sapagkat ang mga ito ay nakakarinig. Katotohanang sinasabi ko sa inyo: Maraming propeta at mga taong matuwid ang mahigpit na naghangad na makita ang mga bagay na inyong nakikita, ngunit hindi nila nakita. Hinangad nilang marinig ang mga bagay na inyong naririnig ngunit hindi nila narinig.

Kaya nga, pakinggan ninyo ang talinghaga patungkol sa manghahasik. Ang sinumang nakikinig sa salita ng paghahari ng Diyos at hindi ito nauunawaan ay pinupuntahan ng masama. Inaagaw nito ang salitang naihasik na sa kaniyang puso. Siya itong nahasikan ng binhi sa tabing-daan. Ang mga naihasik na binhi sa mabatong lupa ay ang mga nakikinig ng salita, at agad-agad itong tinanggap nang buong galak. Ngunit wala itong ugat sa kaniyang sarili kaya hindi ito nagtagal. Kapag dumating ang paghihirap o pag-uusig dahil sa salita, kaagad itong natitisod. Ang mga naihasik sa mga dawagan ay ang nakikinig ng salita. Ngunit ang kabalisahan ng kapanahunang ito at ang daya ng kayamanan ang dumaig sa salita, at hindi ito nagbunga. Ang mga naihasik sa matabang lupa ay ang nakikinig ng salita at nauunawaan ito. Kaya naman, ito ay nagbubunga, ang ilan ay tig-iisangdaan, ang ilan ay tig-aanimnapu at ang ilan ay tig-tatatlumpu.